1. Tưởng đùa nhưng có thật: Giám đốc Nvidia, AMD, Microsoft đi tìm… vải
Trong năm qua, các giám đốc điều hành hàng đầu của Nvidia, AMD và Microsoft đã đến thăm Nhật Bản với một mục tiêu nghe có vẻ lạ lùng: đảm bảo nguồn cung cấp vải thủy tinh. Nhưng đây không phải là loại vải thông thường – mà là vải thủy tinh siêu mịn, một thành phần ít được nhắc tới nhưng cực kỳ quan trọng trong ngành công nghiệp bán dẫn hiện đại, đặc biệt là với các con chip AI hiệu suất cao.
2. T-glass – Vật liệu nền không thể thiếu trong đóng gói chip hiện đại
Trong ngành bán dẫn, vải thủy tinh được gọi là “T-glass”, đóng vai trò là vật liệu nền trong substrate – lớp đế trung gian kết nối giữa chip (die) và bảng mạch (PCB). Với những chip AI khổng lồ như Nvidia H100, có đến hàng tỷ kết nối, lớp nền này phải đáp ứng:
- Độ phẳng tuyệt đối
- Khả năng cách điện hoàn hảo
- Độ ổn định nhiệt cao
- Chính xác cơ học ở cấp độ vi mô
T-glass được dệt thành lưới cực mịn, sau đó ép với nhựa epoxy tạo thành lớp build-up film – phần lõi của substrate. Trên lớp film này, các vi mạch dẫn tín hiệu (vias, traces) được khắc lên để kết nối giữa các tầng của chip và hệ thống. Đây là nền tảng để các công nghệ Chiplet, CoWoS, 3D Packaging có thể hoạt động ở tốc độ và mật độ cực cao.
3. Chuỗi cung ứng tinh vi và phụ thuộc vào một mắt xích bí mật từ Nhật
Quy trình sản xuất T-glass không giống bất kỳ ngành công nghiệp nào. Nó đòi hỏi:
- Kỹ thuật dệt chính xác tới vài micromet
- Kiểm soát độ căng sợi, nhiệt độ, độ ẩm theo thời gian thực
- Khả năng chịu hóa chất và nhiệt độ cực cao mà không biến dạng
Hiện nay, chỉ có công ty Nhật Bản Nittobo đủ khả năng cung ứng loại vải này ở quy mô lớn và chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu khắt khe của các chip AI thế hệ mới.
Dù các cường quốc công nghệ như Mỹ, Đài Loan, Hàn Quốc đang đầu tư hàng tỷ USD vào phát triển bán dẫn, nhưng vẫn phụ thuộc vào những mắt xích ít người biết tới như T-glass. Điều này cho thấy: để một con chip AI hoạt động, không chỉ cần nhà máy đúc chip mà cần cả một hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ phía sau – nơi mà từng sợi vải cũng đóng vai trò sống còn.
