Khi nhắc đến Đài Loan trong ngành công nghiệp bán dẫn, đa số sẽ nghĩ ngay đến cái tên TSMC – nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới, đối tác của những Apple, Nvidia, AMD. Tuy nhiên, ít ai biết rằng United Microelectronics Corporation (UMC) mới là công ty đầu tiên tại Đài Loan bước chân vào mô hình sản xuất chip theo đơn đặt hàng, và chính mô hình này đã đặt nền móng cho ngành foundry hiện đại mà TSMC sau này hoàn thiện và nâng tầm.
UMC được thành lập năm 1980, là công ty bán dẫn đầu tiên tách ra từ Viện Nghiên cứu Công nghệ Công nghiệp Đài Loan (ITRI) – tổ chức vốn đóng vai trò then chốt trong việc chuyển giao công nghệ và hình thành nền công nghiệp vi mạch tại đây.
Không giống nhiều công ty cùng thời tập trung vào thiết kế sản phẩm, UMC lựa chọn trở thành nhà sản xuất chip theo đơn đặt hàng, phục vụ cho các công ty không sở hữu nhà máy (fabless). Đây là một bước đi táo bạo và tiên phong vào thời điểm đó, khi hầu hết các công ty vẫn hoạt động theo mô hình IDM (vừa thiết kế vừa sản xuất).
UMC chính là công ty đầu tiên tại Đài Loan vận hành mô hình foundry, và cũng là một trong những công ty đầu tiên trên thế giới đi theo hướng phục vụ các công ty fabless. TSMC, thành lập sau đó vào năm 1987, đã học hỏi mô hình này, nhưng chọn cách tách hoàn toàn mảng thiết kế để trở thành foundry “thuần túy” đầu tiên trên thế giới (pure-play foundry). Nếu UMC là người đi trước mở đường, thì TSMC là người mở rộng và chuẩn hóa con đường đó, đưa nó trở thành tiêu chuẩn toàn cầu.
Trong khi TSMC không ngừng chạy đua về công nghệ, đẩy mạnh các tiến trình tiên tiến như 5nm, 3nm để phục vụ phân khúc hiệu năng cao, thì UMC lại lựa chọn một hướng đi riêng: tập trung vào các công nghệ trưởng thành như 28nm, 40nm, 65nm. Đây là những tiến trình vẫn đang chiếm tỷ trọng lớn trong ngành chip toàn cầu.
Điều này giúp UMC:
- Tránh phải đầu tư hàng chục tỷ USD vào công nghệ rủi ro cao.
- Đáp ứng tốt nhu cầu của các ngành như ô tô, IoT, công nghiệp và thiết bị y tế.
- Duy trì lợi thế về chi phí, tính ổn định và độ linh hoạt trong sản xuất.
Tư tưởng phát triển dài hạn và ổn định của UMC chịu ảnh hưởng lớn từ ông Stanley Tzuwen Chen – nguyên Chủ tịch kiêm CEO, hiện là Phó Chủ tịch danh dự. Từ những ngày đầu, ông đã chú trọng xây dựng năng lực lõi công nghệ, phát triển con người, và giữ vững tinh thần công nghiệp Đài Loan giữa bối cảnh toàn cầu hóa mạnh mẽ.
Dưới sự lãnh đạo của ông, UMC đã thực hiện nhiều thương vụ M&A, mở rộng sản xuất tại Singapore, Trung Quốc, Nhật Bản, và là công ty bán dẫn đầu tiên của Đài Loan niêm yết trên sàn NYSE vào năm 2000.
Tháng 4/2025, UMC chính thức khánh thành nhà máy mới trị giá 5 tỷ USD tại Singapore, nâng tổng công suất tại quốc gia này lên hơn 1 triệu tấm wafer/năm. Đây là một phần trong chiến lược mở rộng năng lực sản xuất tại các khu vực ngoài Đài Loan, nhằm tăng độ ổn định chuỗi cung ứng và phục vụ khách hàng toàn cầu tốt hơn.
Trong khi TSMC nổi bật như một biểu tượng công nghệ không thể thay thế, thì UMC vẫn là “người anh cả âm thầm” mở đường cho mô hình foundry hiện đại, đặt nền móng cho sự phát triển của ngành bán dẫn không chỉ tại Đài Loan mà còn trên toàn thế giới.
