Năm 2003, trong một cuộc bầu cử ở Bỉ, một ứng viên bỗng dưng nhận thêm 4.096 phiếu… từ hư không.
Không phải lỗi phần mềm. Không có tác động từ bên ngoài. Mọi thứ đều có vẻ bình thường.
Sau một cuộc điều tra căng như dây đàn, các kỹ sư phát hiện ra điều không ai ngờ:
Một hạt năng lượng cao từ không gian (gọi là “tia vũ trụ”) đã bay xuyên bầu khí quyển và va trúng một transistor trong bộ nhớ của máy kiểm phiếu.
Nó lật đúng 1 bit trong dãy dữ liệu, khiến số phiếu tăng chính xác 2¹² = 4096.
Không hư hỏng. Không xâm nhập. Chỉ là vật lý đang… nghịch ngợm.
Hiện tượng này được gọi là SEU (Single Event Upset) – lỗi dữ liệu do ảnh hưởng từ môi trường (như bức xạ tự nhiên, tia vũ trụ, v.v.).
Và nó không chỉ xảy ra trong bầu cử đâu. Những lỗi kiểu này từng ảnh hưởng đến:
Vệ tinh & tàu vũ trụ
Máy chủ & trung tâm dữ liệu
Thiết bị y tế
Hệ thống máy bay
Ô tô đời mới
Vì vậy, những hệ thống quan trọng ngày nay đều được thiết kế để tự phát hiện & sửa lỗi, hoặc chịu được ảnh hưởng từ môi trường khắc nghiệt bằng các phương pháp:
+ Bộ nhớ có ECC (phát hiện và sửa lỗi)
+ Thiết kế 3 lớp (triple modular redundancy)
+ Mạch chịu bức xạ
+ Và các biện pháp chống lỗi tiên tiến nhất.
