Chính quyền của tổng thống Biden mới đây đã sửa đổi các quy định nhằm gây khó khăn hơn cho Trung Quốc trong việc tiếp cận các vi mạch trí tuệ nhân tạo (AI) và các công cụ sản xuất vi mạch của Mỹ, đây là một phần của nỗ lực để làm chậm lại ngành chế tạo vi mạch của Bắc Kinh do lo ngại về an ninh quốc gia. Trước đó, một số quy định đã được công bố vào tháng 10, nhằm ngăn chặn việc vận chuyển đến Trung Quốc các vi mạch AI tiên tiến được thiết kế bởi NVDIA và các nhà sản xuất khác khi Washington lo ngại rằng lĩnh vực công nghệ tiến bộ của Trung Quốc có thể giúp tăng cường khả năng chiến đấu của quân đội nước này.

Các quy định mới, dài 166 trang, sẽ có hiệu lực gần như tức thì. Chúng bổ sung và làm rõ cho các quy định hiện hành, ví dụ như các hạn chế về việc vận chuyển vi mạch đến Trung Quốc cũng áp dụng cho các laptop chứa các vi mạch đó. Bộ Thương mại, với trách nhiệm giám sát và kiểm soát xuất khẩu, đã cho biết họ dự định tiếp tục cập nhật các hạn chế về việc vận chuyển công nghệ đến Trung Quốc khi họ tìm kiếm cách tăng cường và điều chỉnh các biện pháp.

Đáp lại, Trung Quốc đã chỉ trích việc siết chặt các quy định của Mỹ về vi mạch bán xuất khẩu, cho rằng chúng sẽ “cản trở sự phát triển của cả ngành công nghiệp vi mạch”.

Top of Form

“Các quy định của Mỹ đã mở rộng khái niệm về an ninh quốc gia, sửa đổi một cách tùy tiện các quy tắc và siết chặt các biện pháp kiểm soát. Điều đó không chỉ tạo ra nhiều rào cản và đặt gánh nặng tuân thủ lớn hơn đối với các công ty Trung Quốc và Mỹ muốn hợp tác kinh tế và thương mại một cách bình thường mà còn tạo ra sự rủi ro lớn cho ngành công nghiệp vi mạch toàn cầu,” một người phát ngôn của Bộ Thương mại nói, theo một tuyên bố.

Người phát ngôn, khi trả lời câu hỏi của một phóng viên, cho biết biện pháp của Mỹ “gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự hợp tác cùng có lợi giữa các doanh nghiệp Trung Quốc và nước ngoài và gây thiệt hại cho quyền lợi và lợi ích hợp pháp của họ. Trung Quốc mạnh mẽ phản đối điều này.”

“Trung Quốc sẵn sàng làm việc với tất cả các bên để củng cố sự hợp tác cùng có lợi và thúc đẩy an ninh và ổn định của ngành công nghiệp vi mạch và chuỗi cung ứng toàn cầu,” người phát ngôn nói.

Như một sự đáp lại các biện pháp siết chặt gần đây của Mỹ, Trung Quốc đã ban hành các quy định hạn chế việc sử dụng chip xử lý của các hãng Mỹ như AMD và Intel trong máy tính và máy chủ chính phủ. Quy định mới này cũng loại bỏ hệ điều hành Microsoft Windows và các sản phẩm cơ sở dữ liệu nước ngoài, thay vào đó ưu tiên các giải pháp trong nước. Đây được xem là động thái mới nhất trong cuộc chiến thương mại công nghệ kéo dài giữa hai quốc gia.

Các cơ quan chính phủ Trung Quốc hiện được yêu cầu sử dụng các sản phẩm thay thế trong nước “an toàn và đáng tin cậy” cho chip AMD và Intel. Danh sách này bao gồm 18 chip xử lý được phê duyệt, trong đó có chip của Huawei và Phytium – cả hai đều bị Mỹ cấm vận.

Quy định này có thể ảnh hưởng đáng kể đến Intel và AMD. Theo Financial Times, Trung Quốc chiếm 27% trong tổng doanh số 54 tỷ USD của Intel vào năm ngoái và 15% trong tổng doanh thu 23 tỷ USD của AMD. Tuy nhiên, hiện chưa rõ có bao nhiêu chip được sử dụng trong lĩnh vực chính phủ so với tư nhân.

Đây là động thái quyết liệt nhất của Trung Quốc nhằm hạn chế việc sử dụng công nghệ do Mỹ sản xuất. Năm ngoái, Bắc Kinh đã cấm các công ty trong nước sử dụng chip Micron trong các cơ sở hạ tầng quan trọng. Trong khi đó, Mỹ đã cấm một loạt công ty Trung Quốc, từ nhà sản xuất chip đến các công ty hàng không vũ trụ. Chính quyền Biden cũng đã ngăn chặn các công ty Mỹ như NVIDIA bán chip AI và các chip khác cho Trung Quốc.

Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hà Lan thống trị thị trường sản xuất chip xử lý tiên tiến, và gần đây các quốc gia này đã đồng ý thắt chặt kiểm soát xuất khẩu máy sản xuất chip quang học (lithography machine) từ các hãng ASL, Nikon và Tokyo Electron. Tuy nhiên, các công ty Trung Quốc, bao gồm Baidu, Huawei, Xiaomi và Oppo, đã bắt đầu thiết kế các chất bán dẫn của riêng họ để chuẩn bị cho tương lai mà họ không thể nhập khẩu chip từ Mỹ và các nước khác.